Ca sĩ dân gian Hàn Quốc kể câu chuyện về sự thay đổi văn hóa sâu sắc dẫn đến K-Pop

K-Pop đã trở thành một câu chuyện thành công quốc tế trong cái được gọi là Hallyu, làn sóng Hàn Quốc. Haki Park là một ca sĩ dòng nhạc dân gian bắt đầu sự nghiệp của mình vào cuối những năm 1980, đã chứng kiến sự thay đổi trong nhận thức của cả một quốc gia và việc trở thành một nhạc sĩ đi từ một nghề nghiệp không mong muốn trở thành một nghề nghiệp đáng ghen tị như thế nào. Hiện tại, ông là Phó Chủ tịch của một trong những tổ chức đại diện tập thể Hàn Quốc, ông bảo vệ quyền của các tác giả và nghệ sĩ biểu diễn.

Hình ảnh: Haki Park

Vào những năm 1980, việc trở thành nhạc sĩ dường như không phải là viễn cảnh lý tưởng cho bất kỳ người trẻ nào, Haki cho biết. Chỉ một số ít người cho rằng đó có thể là một công việc ổn định và cha mẹ không khuyến khích con cái theo đuổi con đường đó. Tuy nhiên, khi còn nhỏ, Haki rất thích âm nhạc. “Âm nhạc là phương tiện giúp tôi có cảm giác tồn tại và hiện diện”.

Mặc dù anh đã phát hành album đầu tiên vào năm 1988, nhưng anh cho rằng mình đã trở thành nhạc sĩ chuyên nghiệp vào cuối năm 1982 khi còn là sinh viên đại học, anh đã chơi guitar trong một câu lạc bộ như một công việc bán thời gian. “Thật tuyệt vì tôi đang làm điều mình yêu thích và kiếm được tiền”, anh cho biết.

Năm 1998, anh đã giành được Giải thưởng Đĩa Vàng cho Nghệ sĩ mới xuất sắc nhất và album của anh đã trở thành một trong những album bán chạy nhất Hàn Quốc. “Từ đó, tôi đã nổi tiếng là một ca sĩ chuyên nghiệp”.

Di sản gia đình Hàn Quốc

Haki cho biết anh thừa hưởng giọng hát từ cha, một võ sư taekwondo và bà của mình. Haki thời trẻ đã quen với việc nhìn thấy mọi người thể hiện cảm xúc của mình qua giọng hát. Anh cho biết, “Khi họ uống rượu, họ sẽ hát và tôi thấy mọi người khóc khi họ hát”.

Chất lượng của một ca sĩ được đánh giá bằng khả năng lên những nốt cao, Haki giải thích. “Tôi có thể lên rất cao và điều đó khiến tôi tự tin rằng mình là một ca sĩ giỏi”. “Tôi không thành công trong học tập, nhưng khi tôi hát, mọi người đều vỗ tay và khuyến khích tôi theo đuổi sự nghiệp âm nhạc”.

Nhạc sĩ tự thân với ảnh hưởng từ các bài hát nhạc Pop nước ngoài

Hình ảnh: Haki Park

Haki có cây đàn guitar đầu tiên khi anh 14 tuổi. “Mục tiêu sống của tôi là chơi ‘Romance’” (một bản nhạc guitar cổ điển Tây Ban Nha), anh nói. Sau khi luyện tập trong suốt kỳ nghỉ đông, anh thấy mình có thể thành thạo bản nhạc này. “Tôi rất vui với âm nhạc của mình vào thời điểm đó; trong tâm trí tôi mục tiêu và khả năng phù hợp với nhau”.

Vào những năm 1980, không có trường đại học hay trường giáo dục đại học nào cung cấp các khóa học nhạc pop, vì vậy Haki chuyển sang tự học. “Không có đĩa CD và rất khó để có được đĩa LP”, anh giải thích. “Tôi thực sự thích các bài hát nhạc pop từ nước ngoài, nhưng không dễ để tiếp cận các bài hát nhạc pop phương Tây, vì vậy tôi sẽ gửi yêu cầu đến đài phát thanh, họ sẽ phát các bài hát và tôi sẽ thu âm chúng bằng máy ghi âm K7 của mình và sao chép chúng”.

“Thông qua âm nhạc, tôi có thể sống và tồn tại, nhưng âm nhạc còn hơn thế nữa. Nó mang lại cho tôi niềm hạnh phúc lớn lao trong cuộc sống”, anh nói.

Thị trường truyền phát và phương tiện truyền thông cho nghệ sĩ âm nhạc

Với sự nghiệp kéo dài hơn ba thập kỷ, Haki đã chứng kiến ​​những thay đổi mạnh mẽ. Các nhạc sĩ trẻ vào những năm 1980 không thể trông chờ vào việc tự quảng bá. Họ phải dựa vào một công ty quản lý sự nghiệp của mình, đưa đĩa LP của mình cho các hãng thu âm và trải qua một chặng đường dài để âm nhạc của họ được phát trên đài phát thanh hoặc truyền hình. Mặc dù có một số buổi biểu diễn trực tiếp nhưng không có phương tiện truyền thông, “việc trở nên nổi tiếng thực sự khó khăn”.

Với sự ra đời của phương tiện truyền thông, ông cho biết, các nghệ sĩ có thể tải nhạc của mình lên nhiều nền tảng và để thị trường quyết định. Phát trực tuyến cũng cho phép chia sẻ âm nhạc với nhiều đối tượng khán giả.

Từ thu âm đến phát hành, thế giới kỹ thuật số đã mở ra những con đường mới cho các nghệ sĩ. “Ngày nay, bạn có thể có một phòng thu ảo, thiết bị của riêng mình và phát hành nhạc của mình hàng ngày”.

Cuộc sống là nguồn cảm hứng cho âm nhạc của Haki Park

Âm nhạc và lời bài hát của Haki được lấy cảm hứng từ cuộc sống của ông. “Âm nhạc giúp tôi lưu giữ câu chuyện cuộc đời mình. Tôi cảm thấy như mình đang viết nhật ký vậy.”

Ông đã viết một bài hát có tên “Vitamin” về hai cô con gái của mình. Ông muốn đó là một dự án gia đình, một cách để ghi lại một số sự kiện trong cuộc sống liên quan đến các con ông, như ngày sinh của chúng, pháo hoa mà chúng cùng nhau xem, nỗi sợ hãi của chúng trên tàu lượn siêu tốc và giọng nói trẻ thơ của chúng. “Tôi muốn để lại bản thu âm đó cho các con sau khi tôi qua đời”.  Tuy nhiên, các đồng nghiệp và công ty của ông đã thuyết phục ông phát hành bài hát và bài hát đã thành công ngay lập tức.

Sự thành công của văn hóa K-Pop: Sự thay đổi của xã hội

Theo Haki, sự thành công của văn hóa K-pop và sự quan tâm đến các nghệ sĩ Hàn Quốc là kết quả của nhiều yếu tố. Đầu tiên là sự thay đổi về mặt văn hóa hướng tới các nhạc sĩ. Vào những năm 1980, cha mẹ không khuyến khích con cái họ chơi guitar. “Thành tích học tập là điều tối quan trọng đối với các bậc cha mẹ Hàn Quốc” và trở thành nhạc sĩ không phải là lựa chọn.

Hình ảnh: Haki Park

Trong một sự thay đổi mạnh mẽ về quan điểm, khi các ca sĩ trở nên thành công hơn và bắt đầu có địa vị xã hội cao hơn, thì giờ đây các bậc phụ huynh có cái nhìn khác về các nhạc sĩ.

Tuy nhiên, trọng tâm về giáo dục vẫn không thay đổi và các bậc phụ huynh mong đợi con em mình chơi nhạc cụ một cách hoàn hảo, từ đó tạo nên những nhạc sĩ xuất sắc. “Thanh thiếu niên ở Hàn Quốc làm việc rất nhiều và môi trường cạnh tranh hơn nhiều so với thế giới phương Tây”, Haki cho biết. Nhiều người Hàn Quốc bắt đầu đào tạo để trở thành ngôi sao nhạc pop từ khi còn rất nhỏ, ông cho biết thêm rằng hiện nay nhiều trường đại học cung cấp chương trình đào tạo về âm nhạc ứng dụng và nhạc pop.

Âm nhạc Hàn Quốc cũng được các nhà sản xuất ủng hộ, như nhạc sĩ Soo-man Lee, người đã tìm kiếm một phương pháp có hệ thống để quảng bá các nhạc sĩ Hàn Quốc ra nước ngoài và một hệ thống chuyên nghiệp để đào tạo nhạc sĩ.

Ông cho biết “Tất cả những yếu tố này đã góp phần tạo nên và tạo ra thành công của làn sóng Hàn Quốc”.

Nỗ lực của các tổ chức đại diện tập thể vì ​​một cuộc sống tốt đẹp hơn cho các nghệ sĩ âm nhạc Hàn Quốc

Hình ảnh: Haki Park

Khi trưởng thành với tư cách là một nhạc sĩ, Haki cho biết anh nhận ra tầm quan trọng của bản quyền và đã tham gia Hiệp hội Bản quyền Âm nhạc Hàn Quốc (KOMCA), sau đó trở thành Phó chủ tịch của Hiệp hội.

Tại KOMCA, Haki đang ủng hộ việc trả tiền bản quyền cao hơn cho các nghệ sĩ, vì phát trực tuyến đã trở thành kênh phân phối chính, nhưng chỉ những nghệ sĩ rất thành công mới là những người kiếm được nhiều tiền, anh cho biết. Một trong những mục tiêu của Hiệp hội là xác định tất cả các bản nhạc, bất kể nó được phát ở đâu, đều được thu tiền bản quyền và phân phối cho các nghệ sĩ. KOMCA cũng dành một phần tiền bản quyền thu được để hỗ trợ các nhạc sĩ lớn tuổi, hoạt động như một quỹ hưu trí và các nhạc sĩ trẻ chưa có khả năng kiếm sống với nghề. “Chúng tôi tưới nước cho hạt giống và chăm sóc những cây già hơn”, anh cho biết.

AI trong âm nhạc: Đồng xu hai mặt

Theo Haki, sự trỗi dậy nhanh chóng của trí tuệ nhân tạo là đồng xu hai mặt. Với trí tuệ nhân tạo, “bạn chỉ cần nhấn một nút và bạn sẽ có kết quả”, trong khi các nghệ sĩ dành nhiều thời gian để viết nhạc và lời bài hát.

Ông cho biết ngày càng có nhiều nhạc sĩ cảm thấy bị đe dọa bởi AI, đồng thời nói thêm rằng AI sẽ tồn tại lâu dài, nhưng cần phải đưa ra các quy tắc và quy định để bảo vệ các nhạc sĩ. “AI không thể được coi là sáng tạo vì nó chỉ thu thập dữ liệu và về cơ bản là sắp xếp lại dữ liệu, nhưng dữ liệu này đến từ công việc của người khác, không được trả công”. Ông kêu gọi xác định nhãn hiệu cho các nguồn tài nguyên AI và trả tiền bản quyền thỏa đáng cho các nghệ sĩ.

Xây dựng cầu nối văn hóa và con người với âm nhạc Hàn Quốc

Ngoài thành công của âm nhạc Hàn Quốc, Haki tin rằng âm nhạc đang khiến thế giới trở nên tốt đẹp hơn. “Chúng tôi không có biên giới quốc gia với tư cách là nghệ sĩ. Trái tim và khối óc của chúng tôi cũng không có bất kỳ biên giới nào. Nó vượt ra ngoài chính trị”.

Ông cho biết nhiều nhạc sĩ trẻ ở Hàn Quốc đang tiếp thu âm nhạc truyền thống và khiến nó trở nên hấp dẫn đối với khán giả toàn cầu. Ông hy vọng Hàn Quốc sẽ có thêm nhiều nhạc sĩ tài năng hơn nữa và với tư cách là Phó chủ tịch KOMCA, ông muốn tạo ra một môi trường tốt hơn cho tất cả các nhạc sĩ thế hệ sau.

Lê Hương dịch theo WIPO